Hai thập kỷ trước, tôi kinh hoàng chứng kiến ​​những tòa tháp của Trung tâm Thương mại Thế giới sụp đổ trên màn hình TV nhỏ trong phòng ký túc xá của Trường Kinh doanh Harvard, nơi tôi đang là sinh viên tốt nghiệp năm thứ nhất.

Trước sự kiện 11/9, khi chúng tôi quây quần trong lớp học cấp cứu, một phụ nữ giơ tay hỏi: “Đây có phải là cái giá mà một nhà lãnh đạo thế giới phải trả?”

Khi câu hỏi tu từ của cô ấy kéo theo một tiếng xì xào tán thành xung quanh phòng, tôi đã bị ấn tượng bởi sự tự tin lớn của người Mỹ. Được đảm bảo về sức mạnh kinh tế và quân sự, sự nghi ngờ bản thân – có vẻ như – không phải là một lựa chọn.

Hai thập kỷ sau, Hoa Kỳ thấy mình ở một thời điểm quan trọng khác trong lịch sử của mình. Việc rút quân của Mỹ khỏi Afghanistan dẫn đến sự sụp đổ nhanh chóng bất ngờ của chính quyền địa phương do Washington ủng hộ từ lâu.

Sự tự tin của người Mỹ khác xa so với trước đây. Các cuộc thăm dò của Gallup trong 12 tháng tính đến tháng 9 năm 2001 cho thấy 53% người Mỹ hài lòng với đường lối của đất nước. Nhưng vào năm trước tháng 9 năm 2021, tỷ lệ người Mỹ cho biết họ hài lòng đã giảm xuống còn 26%.

Tôi vẫn hy vọng rằng sự lạc quan sẽ trở lại trong thời gian dài. Tính năng động cơ sở của Mỹ, động cơ tăng trưởng kinh tế và xã hội của nước này, vẫn còn nguyên vẹn; theo quan điểm của tôi, nó chỉ là sự tự tin của nó bị phá vỡ.

Hơn nữa, nếu khoảnh khắc đen tối này khuyến khích Mỹ đánh giá lại câu chuyện của mình bằng sự khiêm tốn và lòng trắc ẩn, thì sự lãnh đạo mới của họ sẽ không chỉ trở nên sắc thái và kiềm chế hơn, mà còn chứng minh được sự bền vững hơn.

Bên cạnh những thách thức về chính sách đối ngoại, có nhiều lý do khiến vai trò lãnh đạo của Mỹ suy yếu trong hai thập kỷ qua. Trên bình diện quốc tế, nền kinh tế Trung Quốc đã tăng vọt từ 11,8% tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ vào năm 2000 lên 70,3% vào năm 2020, thách thức sự thống trị không thể nghi ngờ của Mỹ cho đến nay.

Và trong khi các quốc gia đang phát triển khác đã trở nên ít nghèo hơn, làm mất đi cảm giác vượt trội tương đối của các quốc gia phát triển như Hoa Kỳ trong nước, thì khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng đã khiến nhiều người cảm thấy tồi tệ hơn. Khi căng thẳng chủng tộc tiếp tục phân cực quốc gia, chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ đang được soi dưới kính hiển vi.

Chắc chắn, Mỹ có nhiều điều để tự hào. Bảy trong số 10 công ty hàng đầu thế giới được đo lường theo giá trị vốn hóa thị trường là những người sinh ra ở Mỹ, bao gồm Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon và Facebook. Ngay cả trong lĩnh vực ô tô, nơi Detroit từ lâu đã tụt hậu so với các nhà sản xuất ô tô ở Nhật Bản và châu Âu, Tesla mới ra mắt đã vẽ lại bản đồ và hiện đứng thứ bảy theo vốn hóa thị trường.

Một chiếc xe Tesla đỗ tại một điểm sạc ở Bắc Kinh vào tháng 4 năm 2018

Những công ty siêu sao này là minh chứng cho tinh thần kinh doanh của Hoa Kỳ, nó tưởng thưởng cho sự táo bạo và những người được hướng dẫn bởi niềm tin cá nhân. Được nuôi dưỡng bởi những đặc tính tiên phong của những người định cư sáng lập, nó được đưa vào văn hóa Mỹ, thúc đẩy sự năng động trên mặt đất.

Mặc dù vậy, sự bất bình đẳng về chủng tộc cũng có thể được nhìn thấy liên quan đến những tiến bộ nhanh chóng của phụ nữ và cộng đồng LGBTQ. Việc can đảm theo đuổi các lý tưởng xã hội đã mở đường cho những người khác ở phần còn lại của thế giới.

Tuy nhiên, trớ trêu thay, chính sự thành công của những gã khổng lồ công nghệ đã đẩy nhanh sự bất bình đẳng, một sức mạnh của Mỹ đã chống lại chính họ. Sau đó, câu hỏi đặt ra là làm thế nào để kết nối lại sự năng động của cơ sở với sự hạnh phúc chung của quốc gia, từ đó khôi phục niềm tin quốc gia?

Sự hòa nhập và lòng trắc ẩn là những từ khóa ở đây. Điều Mỹ cần nhất là làm tốt hơn nữa trong việc đưa tất cả mọi người cùng tham gia cuộc hành trình.

Nói theo ngôn ngữ của chủ nghĩa tư bản, điều đó có nghĩa là kết hợp các cân nhắc xã hội vào các quyết định kinh tế truyền thống, nói tóm lại, thúc đẩy một loại chủ nghĩa tư bản tử tế hơn, bao trùm hơn.

Nếu Mỹ áp dụng truyền thống đề cao sự táo bạo của mình cho kiểu chủ nghĩa tư bản mới này, hãy tưởng tượng nguồn năng lượng năng động có thể cảm nhận được trên khắp đất nước, từ các thành phố ven biển tiến bộ đến Vành đai Rust bảo thủ? Rốt cuộc, chúng ta có thể có một nỗ lực để xoa dịu bất bình và khôi phục niềm tin vào nước Mỹ.

Có những chỉ dẫn cho thấy doanh nghiệp Mỹ đang ở trên đỉnh của một trục xoay như vậy. Geoffrey Jones, giáo sư lịch sử kinh doanh tại Trường Kinh doanh Harvard, gần đây đã nói với tôi về việc có bao nhiêu sinh viên Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh ngày nay “băn khoăn về tương lai của thế giới” so với khi tôi tốt nghiệp năm 2002.

Ngày nay, chủ nghĩa kinh doanh xã hội thường là con đường được lựa chọn khi tốt nghiệp hơn là con đường truyền thống hơn (và sinh lợi) đối với ngân hàng đầu tư hoặc tư vấn kinh doanh. Đã quá hạn từ lâu, những người kinh doanh đang thử nghiệm kết hợp các khía cạnh xã hội vào các tính toán tài chính.

Hai mươi năm trước, tôi thấy sự tự tin của nước Mỹ thật đáng ngưỡng mộ và đồng thời cũng làm giảm bớt sự kiêu ngạo của họ. Trong khi đó, tôi hít thở sự năng động của nó với sự thích thú – đó là sự giải phóng khỏi nền văn hóa châu Á mà tôi đã quen thuộc, trong đó tôi có đức tính hạn chế tham vọng và hòa nhập để giữ gìn sự hòa hợp. Văn hóa Mỹ khuyến khích tìm kiếm sự tự nhận thức bản thân vẫn tiếp tục thu hút sinh viên quốc tế cho đến ngày nay.

Niềm tin quốc gia ngày càng giảm dần, nhưng sự tự tin thấp dẫn đến một khoảng thời gian tự suy xét lại có thể giúp định hướng một tương lai tốt đẹp hơn là quá tự phụ. Tình hình nước Mỹ hiện nay không phải là nguyên nhân cho sự tuyệt vọng hay khinh miệt trong và ngoài bản thân. Những gì nó không được làm là làm giảm sức mạnh của sự năng động, dấu hiệu thực sự của sức mạnh Mỹ.

Các quan điểm được phản ánh trong bài viết này là quan điểm của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của tổ chức EY toàn cầu hoặc các công ty thành viên.